Coğrafya ve İklim Bilimi

Coğrafya ve İklim Bilimi

       Fiziki coğrafya insanın içinde yaşadığı çevrenin doğal koşullarını incelemesi açısından önem taşır. Coğrafi pek çok çalışmanın temelini Fiziki coğrafya oluşturur. Bunun sebebi ise gayet açıktır; insan doğal çevresini tanımlamadan, içinde yaşayan canlıların etkinliklerini incelemektedir. Fiziki coğrafya dört temel bilim kolundan oluşmaktadır. Bunlar jeomorfoloji ( yer bilimi), hidrografya (sular bilimi), biyocoğrafya (canlılar bilimi) ve bu yazının temelinde inceleme konusu olan klimatoloji ya da bir diğer adıyla iklim bilimi. 

İklim Biliminin Coğrafi Çevreye ve İnsan Yaşamına Etkileri;

       İklim, hem dış çevremizin şekillenmesinde hem de insan yaşamını çok yakından kontrol eden bir bilimdir. İklimin etkileri uzun yıllar boyunca kendisini göstermekle birlikte, bütün canlıların yaşamında yıllık ve hatta günlük değişmeleri bile düzenler. İklimin canlı hayatına etkilerini yansıtan sayısız örnek verilebilir. Bazılarına kısaca değinmek gerekirse; doğal çevreyi şekillendirir, akarsu tipleri ve rejimleri, göllerin dağılışı ve göl sularının kimyasal özellikleri, deniz ve okyanus akıntıları, doğal bitki örtüsünün tür, miktar ve biçim yönünden dağılışı doğrudan doğruya iklimin kontrolü altında gelişmektedir. İklimin doğal çevreye etkilerini yazmakla bitiremeyiz, buna karşın doğrudan doğruya insan yaşamını da büyük ölçüde etkilemektedir. 

       İnsanların yeryüzünde dağılışı doğrudan ya da dolaylı olarak iklime bağlıdır. Çöller ve kutup kuşakları yerleşmeye uygun olmadığından insan yaşamı buralarda oldukça seyrekken iklimin yaşamaya el verdiği ılıman kuşakta yerleşme yoğundur. Modern yapılar ve diğer bütün insan icadı makineler insanı bir yere kadar iklimin etkilerinden korur. İnsanın günlük yaşamı, yaşam biçimleri, yiyecek, içecek ve giyecek şekillerini ve hatta karakterlerini, ruhsal durumlarını kontrol eden belli etmenlerin en başında yine iklim gelmektedir. Bunu bir örnekle açıklamak hasıl olursa hızlı hava değişimlerinin az olduğu sıcak kuşak iklimlerinde insanlar yavaş hareketli ve sakin görünüşlüdür buna karşın soğuk iklim bölgelerinde insanların hareketlerinin hızlandığı ve daha enerjik göründükleri söylenebilir. 

      İklim sadece insanın yaşamını, ruh durumunu ve karakterini değil aynı zamanda ekonomik etkileri üzerinde de önemli bir etkiye sahiptir. Tarım ve sanayi bölgelerinin dağılışı bunun yanı sıra ticaret ağları iklim kontrolü altında gelişim gösterir. Örneğin orta enlemlerde sanayi faaliyetleri gelişim gösterirken, tropik ve suptropikal bölgelerde tarım uygundur ve gelişmişim göstermiştir. Ticaret yollarının oluşumunda özellikle rüzgarların önemli etkileri bulunmaktadır. Bir örnekle açıklamak gerekirse Avrupa’dan Amerika’ya yolculuklarında alize rüzgarlarından yararlanılmakta, dönüşte ise batı rüzgarları kullanılmaktadır. Bu sebeple İngilizce de alize rüzgarları için “Trade Wins” yani ticaret rüzgarları denilmektedir.

     İklim hem doğal çevrenin oluşumunda hem insanın günlük yaşamında hem de ekonomik faaliyetler üzerinde doğrudan sahip olduğu etki ile çok önemli bir konumdadır. İklimin uğradığı her zarar bu sebeple olacak ki son derece kritik ve hayati önem taşımaktadır. Dünya küreselleştikçe ve insan nüfusu her geçen gün arttıkça iklimi etkileyen unsurlara müdahalemiz artmaktadır. Dünya bugün iklim krizleri ile karşı karşıya kalmıştır. İklimde oluşacak herhangi bir değişikliğin verebileceği zarar, insan eliyle düzeltilemeyecek kadar çok yere zarar verebilmektedir. Bu sebeple bütün ülkelerin üstüne düşen sorumluluğu yerine getirmesi büyük elzem taşımaktadır. İklim bilimi daha iyi özümsenmeli ve etkileri ve etkiledikleri halkımıza en doğru şekilde aksettirilmelidir. İklim bilimi hakkında halkımız bilinçlenmeli ve küresel iklim değişiklerinin önüne geçilmesinde her birey üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmelidir.

• Tuğbanur Gül
• Tarih :2022-06-27 11:51:23
• Etiketler: 'Fiziki Coğrafya  ' Beşeri Coğrafya  ' Ülkeler Coğrafyası  
• TEKNO OCAK