Partilerin Milletvekilleri Adaylarını Seçmelerine Dair

Abone ol

Seçim dönemi içinde olduğumuz şu günlerde, siyasi partiler milletvekili adaylarını belirleyecekler ve YSK’ya bildirecekler. Seçim Güvenliği Platformu olarak, belirlenecek adayların niteliklerinin son derece önemli olduğunu düşünüyor ve mevcut parlamento bileşimine ilişkin bilgileri paylaşmak istiyoruz. Ayrıca seçilecek adayların nitelikleri ile ilgili birkaç hususu vurgulamak istiyoruz.

Anayasa Madde 80’e göre “Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, seçildikleri bölgeyi veya kendilerini seçenleri değil, bütün Milleti temsil ederler.” Belirlenecek olan milletvekili adaylarının bu anayasal kritere uygun olması sağlanmalıdır.

TBMM’nin gençlere kapalı olduğunu görmekteyiz. Ülke nüfusunun yüzde 30’u 30 yaşından gençken, YSK verilerine göre Mecliste 30 yaş altında sadece sekiz vekil bulunuyor (1). Meclisin genç oranı yüzde 1,25’tir.

Keza, TBMM’nin kadınlara tanıdığı siyaset hakkı sınırlıdır. 27. Yasama Yılının sandalye dağılımı dikkate alındığında TBMM’de;

14 partinin 7’sinde hiç kadın vekil olmadığını,
Mecliste her 100 vekilin sadece 17,33’ünün kadın olduğunu,
Meclis’te grubu bulunan partilerden sadece ikisi bu oranın az üstünde iken üçünün çok altında olduğunu görmekteyiz. (Tablo)

TBMM üyelerinin Meclis Genel Kurul toplantılarına gereken ilgiyi göstermediği görülmektedir. Sadece bir yasama yılında (27. dönemin 5. yasama yılında) iki vekilden biri oylamalara katılırken iktidar dışı partilerde katılım dört vekilde bir ortalamaya denk gelmektedir (3). Toplumsal meseleleri içeren bir meclis için toplumsal meseleleri dert edinenlerin yer aldığı, meclisi halka açan bir çabanın olduğu, gençlerin, kadınların temsil edildiği, bununla da yetinmeyip topluma güven veren, bölgesinde tanınan, yeni Türkiye’nin inşasında sorumluluk almaya hazır, liyakat sahibi, sivil topluma emek vermiş, çevreye duyarlı, yaşantısı ve faaliyetlerinde şeffaf adaylara ve vekillere ihtiyaç olduğu açıktır. Ayrıca bu vekillerin geçen seçimde olduğu gibi (4) seçilemeyecek yerlerden değil, seçilecek yerlerden aday gösterilmeleri gerekmektedir.

TBMM’de kadınların, gençlerin, ülkemizin her bölgesinin sorunlarını dert edinenlerin milletvekili olması parlamentonun bileşimini kuvvetlendirecek, toplumun güvenini artıracaktır.

Siyasi partilerin milletvekili seçimlerine, gereken önemi, hassasiyeti ve Türkiye’nin ihtiyaçlarını gözeterek karar vermelerini talep ediyoruz. 28 Mart 2023

Yararlanılan kaynaklar:

Tablo- Mart 2022 itibariyle TBMM’de kadın vekillerin sayısı ve partileri içindeki oranları

Parti	Kadın Vekil	Oranı
DEMOKRATİK BÖLGELER PARTİSİ	1	%100,00
HALKLARIN DEMOKRATİK PARTİSİ	22	%39,29
TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ	1	%25,00
ADALET VE KALKINMA PARTİSİ	54	%18,95
CUMHURİYET HALK PARTİSİ	16	%11,94
MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ	4	%8,33
İYİ PARTİ	2	%5,41
BAĞIMSIZ MİLLETVEKİLİ	0	%0,00
DEMOKRAT PARTİ	0	%0,00
MEMLEKET PARTİSİ	0	%0,00
SAADET PARTİSİ	0	%0,00
YENİLİK PARTİSİ	0	%0,00
Genel Toplam	100	%17,33
ZAFER PARTİSİ	0	%0,00
BÜYÜK BİRLİK PARTİSİ	0	%0,00
DEMOKRASİ VE ATILIM PARTİSİ	0	%0,00