Türkiye’de günlük kişi başına plastik tüketimi 75 kilograma ulaştı

  • Yazdır
  • A
    Yazı Tipi
  • Yorumlar
Türkiye’de günlük kişi başına plastik tüketimi 75 kilograma ulaştı
Abone ol
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Çevre Sağlığı Programı Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Adiller, günümüzde üretimi ciddi boyutlara ulaşan plastik maddelerin çevreye ve canlı sağlığına zararlarından bahsetti ve çevrenin kirlenmesini önleyecek bireysel önlemleri sıraladı.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Çevre Sağlığı Programı Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Adiller, günümüzde üretimi ciddi boyutlara ulaşan plastik maddelerin çevreye ve canlı sağlığına zararlarından bahsetti ve çevrenin kirlenmesini önleyecek bireysel önlemleri sıraladı.

Doğalgaz ya da petrol gibi fosil yakıtların 100 yılı aşkın süredir üretilen ve günümüzde neredeyse her alanda yaygın bir şekilde kullandığımız plastiklerin büyük bir kısmının hammaddesi olduğunu belirten Dr. Ahmet Adiller, “20’nci yüzyılın başlarında üretilmeye başlayan plastikler özellikle 1950’lerden itibaren çok daha yaygın bir şekilde üretilip kullanılıyor. Yapılan araştırmalar doğrultusunda 1950 ila 2017 yılları arasında yaklaşık olarak 9,2 milyar ton plastik üretildiği tahmin ediliyor. Üretilen bu miktarın yarısı 2004 ila 2017 yılları yarısında üretilmiş. 2020 yılında üretilen plastik miktarı ise 400 milyon ton. Kısa bir hesaplama yaparsak 1950 ila 2017 yılları arasında 67 yılda üretilen kadar plastikleri bu hızla devam edersek 23 yılda üreteceğiz. Nüfus artış hızına bağlı olarak üretim hızının da artacağını hesaba katarsak çok daha fazlasını da üretmemiz muhtemel.” diye konuşarak plastik üretiminin gelecekte önemli problemler yaratacağının altını çizdi.

Üretim açısından aslında temelde çok büyük bir sağlık riski ya da çevresel riskin bulunmadığını ifade eden Dr. Ahmet Adiller, “Her üretim faaliyeti kadar çevresel kirlilik yaratıyor ama asıl problem hızlı tüketilmesi. Günümüzde plastiklerin en yaygın kullanıldığı alanlardan biri ambalaj maddeleri. Ambalaj maddesi olarak kullanılması da aslında hem gıda maddelerine geçiş riski barındırıyor, hem de üretimden sonra hızlı bir şekilde tüketilip, atık haline gelmesi anlamına geliyor.” dedi.

Başlıca ambalaj malzemesi olarak kullandığımız plastiklerin bilindiği gibi çok masum olmadıklarını da vurgulayan Dr. Ahmet Adiller, “Son yıllarda mikroplastikler ve plastiklerin gıda maddelerine geçişi üzerine odaklanmış pek çok çalışma gösteriyor ki, uzun yıllar hijyen sağlamak için kullanılan plastik ambalaj malzemeleri içerikleri ve parçalanmalarıyla insan ve canlı vücudunda birikiyor, çevresel koşulları bozuyor. Plastik maddelerin büyük bir kısmı BPA, kurşun, bakır, kadmiyum gibi oldukça zararlı maddeler de içerebiliyor. Bunların doğaya karışmasıyla canlıların büyük bir kısmı bunlara maruz kalıyor.” ifadelerini kullandı.

Denizlerin, nehirlerin ve toprakların mikroplastiklerle kirlendiğine dikkat çeken Dr. Ahmet Adiller, “Yapılan araştırmalarda deniz ürünlerinden tarımsal ürünlere karşı pek çok üründe mikroplastik bulunduğunu gösteriyor. İçerdiği kimyasallardan dolayı kanserojen ve endokrin bozucu özellikleri de bulunabilen plastikler canlılarda da kanser riskini arttırıyor ve hormonal yapıyı bozuyor. Diğer yandan doğaya kontrolsüz şekilde atılan bu atıklar suya, toprağa karışarak çevrede büyü kirliliğe sebep oluyor. Bu kirliliğinin boyutu o denli büyük ki; pasifik okyanusunda yaklaşık 80 milyon ton plastik atığın oluşturduğu 1,6 milyon kilometrekarelik yani ülkemiz yüzölçümünün 2 katından daha büyük bir çöp adası bulunuyor.” diye konuştu.

Plastik ürünlerin vücudumuza girdiğinde genellikle metabolik faaliyetler sonucunda parçalanamadığından dolayı doku ve organlarda birikebildiğini vurgulayan Dr. Ahmet Adiller, “Plastik ürünlerin bir kısmında var olan kimyasalların kanserojen ve endokrin bozucu etkileri göz önünde bulundurulduğunda bu birikim pek çok organ ve sistemin çalışmasını olumsuz etkiliyor. Endokrin sistem özellikle vücudumuzda hormonlar aracılığı ile pek çok farklı sistem üzerinde etkileri olduğundan plastiklerin vücutta birikmesi, içerdikleri kimyasal bileşenler de göz önünde bulundurularak cilt sorunlarından şeker hastalığına, üreme sistemi bozukluklarından sindirim sistemi hastalıklarına kadar pek çok sağlık sorununa yol açabiliyor.” dedi.

Türkiye’de yıllık kişi başına ortalama plastik tüketiminin 1995 yılında 14kg, 1999 yılında 30kg iken günümüzde 75 kg civarında olduğunu ifade eden Dr. Ahmet Adiller, “Çünkü geçmişte metal ya da ahşap olarak üretilen pek çok şey günümüzde daha kolay ve daha düşük maliyetle plastik olarak üretilebiliyor. Ayrıca yapılan araştırmalar yıllık kişi başına 1 kg plastiğin Akdeniz’e karıştığını gösteriyor. Bu yüzden küçük değişiklikler bile büyük etkiler yapabilir.” dedi.

Dr. Ahmet Adiller, öncelikle plastik poşet kullanımının olabildiğince azaltması ve bez poşetle alışveriş yapılmasını gerektiğini söyledi ve sözlerini şöyle tamamladı:

“Bunun dışında alacağımız herhangi bir ürünün ahşap ya da metal alternatifi varsa onu tercih etmeliyiz. Evlerimizde gıda depolama amaçlı kullandığımız streç film, buzdolabı poşeti ya da plastik saklama kapları yerine cam saklama kapları tercih edebiliriz. Pek çok çalışma plastik ambalaj malzemelerinin gıda maddelerine plastik geçişine sebep olduğunu göstermektedir. Bu sayede hem sağlığımız hem de doğa için faydalı bir şey yapmış oluruz. Plastik ambalaj maddelerinin en çok kullanıldığı alanlardan biri de paket servis ürünleri. Hazır yemek siparişi vermek yerine ya evde yemek yaparak tüketmeli ya da restoranları tercih etmeliyiz. Pet şişe su tüketmek yerine yanımızda su şişesi taşımalıyız. Kafelerde tek kullanımlık bardak ve plastik pipet kullanmak yerine porselen kupa tercih etmeli ya da termos taşıyarak içeceğimizin termosta servis edilmesini istemeliyiz. Bunların dışında gündelik hayatımızda tıraş bıçağından, su şişesine, plastik tabaktan eldivene, havludan masa örtüsüne kadar plastikten üretilmiş pek çok ürün kullanıyoruz. Bu ürünlerin hemen hemen hepsi daha dayanıklı ve uzun süre kullanılabilir alternatiflere sahip ürünler. Plastik tek kullanımlık ürünler yerine bunları tercih etmemiz plastik kullanımımızın büyük ölçüde azalmasına yardımcı olacaktır.”

Hibya Haber Ajansı

Kaynak:HIBYA

Anahtar Kelimeler:
  • 0
    SEVDİM
  • 0
    ALKIŞ
  • 0
    KOMİK
  • 0
    İNANILMAZ
  • 0
    ÜZGÜN
  • 0
    KIZGIN
Kıdem tazminatı tavanı belli olduÖnceki Haber

Kıdem tazminatı tavanı belli oldu

Prof. Dr. Selin Aradağ Çelebioğlu, Amerika’da ‘Associate Fellow’ seçildiSonraki Haber

Prof. Dr. Selin Aradağ Çelebioğlu, Ameri...

Yorum Yazın

1 Nisanda Okullar Tatil Ek Dersler Ödenecek İşte Resmi Yazı
28 Mart Perşembe önemli gündem başlıkları
60 saniyede bugün (27 Mart 2024) 60 saniyede Türkiye ve dünya gündemi
Talip Geylan'dan eğitim gündemine dair önemli açıklamalar
Toplu Sözleşme Hükümleri 3. Tarafların Beyanıyla Engellenemez
Geçmişten Günümüze Sayılarla Eğitim 
Deneyap Girişim Programı Başlıyor!
MEB İç Kontrol Sistemi Değerlendirme Raporu (2022-2023) Yayımlandı
Dijital Dünyanın Araştırma Ve Öğrenme İmkânları "Dijital Öğrenme Köprüsü" İle Hizmete Sunuluyor
ÜAK Doçentlik Başvuruları İçin Makul Bir Ücret İstemelidir
Yüz Yüze 100 Çocuk Oyunu Videoları, İşaret Dili İle EBA'da
İl İçi Atamalarda Sıraların Çalıştırılması İçin MEB’e Resmi Yazı Yazdık
Öğretmenler Arası "Nesilden Nesile Millî Mücadele" Temalı Tiyatro Oyunu Yazma Yarışması
Ağzı Olan Konuşmasın!
Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Dolu ve Boş Kadrolarda Değişiklik Yapılması Hakkında Karar (Karar: 2024/78)
27 Mart Çarşamba önemli gündem başlıkları
60 saniyede bugün (26 Mart 2024) 60 saniyede Türkiye ve dünya gündemi
*Yükseköğretim Kurumları Görevde Yükselme Sınavı* için hazırlıklarımızı tamamladık 
TEKNOFEST ile Rekorlar Kırmaya Devam Ediyoruz!
Down Sendromlu Milli Sporcularımız Kazandıkları 92 Madalyayla Tarihe Geçti!