TBMM Başkanvekili Adan, gündeme geçmeden önce 3 milletvekiline gündem dışı söz verdi.
Gelecek Partisi İstanbul Milletvekili İsa Mesih Şahin, İstanbul'un deprem tehdidi altında olduğunu ve bu tehlikenin kendini her gün hatırlattığını dile getirdi. Depreme hazır olunmadığını savunan Şahin, Meclis'te bu konuyla ilgili bir araştırma komisyonu kurulmasını ve İstanbul'un bütüncül olarak masaya yatırılarak şehre özel bir yasa çıkarılmasını istedi.
İYİ Parti Tekirdağ Milletvekili Selcan Taşcı, Sivas'ta 2 Temmuz 1993'te çıkan olaylarda yaşamını yitirenlerle Erzincan'ın Kemaliye ilçesine bağlı Başbağlar köyünde teröristlerce katledilenleri andı. Taşcı, "Madımak ve Başbağlar katliamı, katilin kim olduğuna, kimden olduğuna bakarak suçlu, maktulün de kim olduğuna kimden olduğuna bakarak masum sayıldığı bu çağda, bu idrak dayatmasının ülkemizi nasıl kuşattığının en hazin belgeleridir." ifadesini kullandı.
Parlamentolar Arası Birlik (PAB) Türk Grubu Başkanı ve AK Parti Ankara Milletvekili Asuman Erdoğan, TBMM'nin dünyanın en köklü parlamenter diplomasi yapısı olan PAB 152. Genel Kurul Toplantısı'na ev sahipliği yapmaya hazırlandığını belirtti.
Türkiye'nin söz konusu toplantılara 1934, 1951 ve 1996 yıllarında ev sahipliği yaptığını ifade eden Erdoğan,"Yaklaşık 30 yıl önce ev sahipliği yaptığımız bir toplantıyı AK Parti döneminde, Meclis Başkanımız Numan Kurtulmuş'un önderliğinde yapıyor olmanın da gururunu yaşıyoruz." dedi.
Erdoğan, daha sonra PAB ile ilgili milletvekillerine bilgi verdi.
TBMM Genel Kurulunda siyasi partilerin grup başkanvekilleri yerlerinden söz alarak gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Yeni Yol Partisi Grup Başkanvekili Selçuk Özdağ, cezaevlerinde hem tutuklu hem de hükümlü ağır hastalar bulunduğunu belirterek, Türkiye'nin kendine yakışır şekilde hareket etmesi ve sosyal devletliğini göstermesi gerektiğini söyledi.
Türkiye'de yaşanan orman yangınlarına dikkati çeken Özdağ, "Türkiye'nin hemen hemen tamamı yandı. Bu ağaçları, 50 yılda, 100 yılda ancak telafi edebileceğiz. Bu toprakları tekrar yerine 50 yılda, 100 yılda koyabileceğiz. Niye önceden tedbir almıyorsunuz?" sorusunu yöneltti.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) enflasyon verilerine ilişkin eleştirilerde de bulunan Özdağ, "TÜİK, enflasyonu gerçeğin yarısı kadar göstermek için film fırıldak çevirirken tarihimizin en büyük hırsızlığına meşruiyet kazandırmakta ve ortak olmaktadır. Emekli, memur ve asgari ücretlinin maaşlarının çalınması hırsızlık değilse nedir?" dedi.
İYİ Parti Grup Başkanvekili Buğra Kavuncu, bugün Genel Kurul'da enerji ve maden alanlarına yönelik düzenlemeleri içeren Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerine başlanacağını hatırlattı. Teklifin, komisyondaki görüşmelerinin yaklaşık 26 saat sürdüğünü anımsatan Kavuncu, "Ağaçlarımızın, ormanın, tabiatın konuşulacağı bir kanunla ilgili 26 saat insanlık dışı bir çalışma ortamı yaratıyorsunuz." değerlendirmesinde bulundu.
TÜİK'in enflasyon verilerine ilişkin de eleştiride bulunan Kavuncu, enflasyon oranlarına ilişkin kurnaz bir tüccar mantığının yürütüldüğünü savundu. Kavuncu, "Kendi insanına TÜİK rakamlarıyla zam yapan ama vergiye, harca, cezaya geldiği zaman bunun 2 katı, 3 katı zam yapan bir iktidar için en naif tanımlama 'Kurnaz tüccar zihniyetiyle hareket eden, artık vicdanını kaybetmiş bir anlayışa sahipsiniz.' olur." diye konuştu.
- "81 ilimizde toplantılarla milletimizin her bir ferdine ulaşacağız"
MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin 1 Ekim 2024'ten itibaren attığı adımların ve yaptığı çağrıların "asırlık terör kamburundan" kurtulma yolculuğunda kritik bir milat olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da verdiği desteğin Terörsüz Türkiye hedefini daha da güçlendirdiğini ve kolaylaştırdığını ifade eden Akçay, "Bu süreçte bazı çevrelerin 'ikinci Habur' ya da 'tiyatro' gibi ifadelerle süreci itibarsızlaştırma çabaları milletimizin gözünden kaçmamaktadır. Hedefimize ulaşmamızı engellemek isteyenlere karşı her zamankinden daha fazla uyanık olmalıyız ve uyanığız." dedi.
Türkiye'nin terörle mücadelede edindiği engin tecrübelerle doğru zamanda doğru adımı attığını ve bu yoldan geri dönüş olmadığını vurgulayan Akçay, Terörsüz Türkiye hedefine her zamankinden daha yakın olduklarının altını çizdi.
Akçay, şöyle devam etti:
"Terörsüz Türkiye sürecinin toplumsal mutabakatla ilerlemesi açısından önem taşıyan iki önemli gelişme önümüzdedir. Bu adımlardan biri Meclis'imizde kurulacak komisyondur, diğer bir adımsa Terörsüz Türkiye için milli birlik ve dayanışma buluşmalarıdır. Sayın Genel Başkan'ımızın öncülüğünde başlatacağımız ve 9 ilimiz merkez olmak üzere 81 vilayetimizi kapsayan toplantılar sadece bir parti faaliyeti değil, tüm milletimizi kucaklayan bir milli seferberlik çağrısıdır ve adımıdır. 'Asırlık birlik, sonsuz kardeşlik' teması altında gerçekleştireceğimiz bu buluşmalar Edirne'den Kars'a, Sinop'tan Hatay'a, Şırnak'tan Trabzon'a kadar vatanımızın dört bir köşesini kapsayacaktır. Erzurum'dan İstanbul'a, Van'dan Gaziantep'e kadar 9 ilimiz merkez olmak üzere 81 ilimizde gerçekleştireceğimiz toplantılarla milletimizin her bir ferdine ulaşacağız."
Akçay, 9 Ağustos'ta başlayıp 27 Eylül'de tamamlanacak bu buluşmaların milli birlik ve kardeşlik ruhunu daha da güçlendireceğini ve Terörsüz Türkiye hedefine giden yolda çok önemli bir kilometre taşı olacağını söyledi.
Erkan Akçay, İsrail'in, Gazze ve Batı Şeria'da "insanlık onurunu hiçe sayan ve soykırıma varan terörist" faaliyetleriyle insanlığı yaralamaya devam ettiğini belirterek, İsrail'e tepki gösterdi.
DEM Parti Grup Başkanvekili Sezai Temelli, orman yangınlarına değindi. Yangınlar nedeniyle çok üzgün olduklarını dile getiren Temelli, "Yerleşim yerleri çok büyük bir tehlike atlattı ama hemen şu soruyu sormak gerekiyor: O ormanın ortasında o yerleşim yerleri ne arıyor? O yerleşim yerlerine imar izni verdiniz, imar affı getirdiniz. O yerleşim yerleri orada oldukça daha çok ormanlarımız yanar." dedi.
TÜİK'in açıkladığı enflasyon rakamlarına yönelik eleştiride bulunan Temelli, "TÜİK'in başındaki şahıs kötü niyetlidir ve enflasyon üzerinde oynamasıyla bugün için emeklilerin ve emekçilerin alacağı zam oranı belirlenmiştir ve onların hakkı bir kez daha gasbedilmiştir." diye konuştu.
Kanser hastalarının ilaçlarının geri ödeme listesine alınmasının müjde gibi açıklandığını belirten Temelli, bunun bir müjde değil mahcubiyet duyulması gereken bir konu olduğunu dile getirdi. Temelli, "Peki, bu zamana kadar bu ilaçların bedelini ödemiş yoksullar ne olacak? Bugüne kadar bu ilaçları bulamadığı için ölenler de oldu ama hala geçmişteki tedavi masraflarına katlandığı için büyük bir borç yükü altında olan hastalar var. Bu borç yükünün telafi edilmesi, bunun da karşılanması gerekir." değerlendirmesinde bulundu.
- "Hava araçlarımızın yeterli olmadığı bir gerçek, önlemlerde gerideyiz"
CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, TÜİK'in enflasyon verilerine ilişkin eleştirilerde bulundu. TÜİK'in, halkın cebini, mutfağını, kirasını etkileyecek bir konuda karar verdiğini söyleyen Başarır, "Ama yalan, sahte bir veri yayınlıyor. TÜİK, bir anlamda halkın rızkına pusu kuruyor." dedi.
Bu verilere göre kiralara yüzde 43 zam yapılacağını ifade eden Başarır, enflasyon verilerine göre memur ve emekliye yapılacak zam oranına işaret etti. Başarır, "TÜİK'in bu enflasyon oranından sonra emekli aylıklarına yüzde 16, memur ve memur emeklisine yüzde 15 zam yapıldı. Arada yüzde 28 fark var. Nasıl olacak bu? İnsanlar açlık sınırının altında yaşıyor, insanlar çürük domates, sebze topluyor, bayat ekmek kuyruğunda ama biz utanç verici enflasyon oranlarını burada konuşmak zorunda kalıyoruz." sözlerini sarf etti.
Türkiye'nin birçok ilinde orman yangınlarının devam ettiğini belirten Başarır, yangında hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet diledi. Yangın büyüdükçe önlem alma konusundaki yetersizliği gördüklerini aktaran Başarır, "Hava araçlarımızın yeterli olmadığı bir gerçek, önlemlerde gerideyiz." ifadesini kullandı. Başarır, her yaz bu sıkıntının çekildiğini, ormanların yandığını ancak önlem alınmadığını savundu.
Başarır, rüşvet ve yolsuzluk operasyonu kapsamında tutuklanarak Beylikdüzü Belediye Başkanlığı görevinden uzaklaştırılan Murat Çalık'ın, rahatsızlığı nedeniyle bir an önce tahliye edilmesi gerektiğini belirtti. Başarır, "İkinci dönem görev yapan bir belediye başkanının, hayati tehlikesi varken bir tahliye kararı vermek bu kadar zor mu, ölmesi mi gerekiyor?" diye sordu.
- "Filistin'in her karışında barışın, adaletin ve özgürlüğün sesi yükselinceye dek orada olmaya devam edeceğiz"
AK Parti Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın öncülüğünde gerçekleştirilen Kadın Kolları Liderlik Akademisi'nin yalnızca bir eğitim faaliyeti değil aynı zamanda "büyük ve güçlü Türkiye" idealine yürüyen kadınların dirayetini, cesaretini ve kararlılığını ortaya koyan bir irade beyanı olduğunu belirtti.
Ziraat Bankası 4. Tarım Ekosistemi Buluşması'nın Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da katılımıyla İstanbul'da gerçekleştiğini anımsatan Yenişehirlioğlu, çiftçilerin yanında; tarım sigortasından yenilenebilir enerjiye, biyotarımı destekleyen yeni kredilerden sulama yatırımlarına kadar her alanda devlet olarak üretimin ve üreticinin arkasında olduklarını vurguladı. Yenişehirlioğlu, "Son don felaketinde zarar gören çiftçilerimizin sigortalı olanlarına tazminatlarını ödüyoruz, sigortasız olanları da sahipsiz bırakmıyoruz. Biz bu ülkenin toprağını da toprağına emek veren insanını da çok iyi tanıyoruz çünkü biz milletin içinden geldik ve millet için hep beraber yürüyoruz." diye konuştu.
Dünyanın gözü önünde bir milletin toprağıyla, çocuklarıyla, hafızasıyla yok edilmeye çalışıldığını dile getiren Yenişehirlioğlu, Filistin halkının yalnızca açlıkla, bombalarla, kuşatmalarla değil aynı zamanda sessizlikle, ilgisizlikle ve uluslararası ikiyüzlülükle sınandığını belirtti.
Bu zulme karşı susmanın insanlık onurunu inkar etmek olduğunu ifade eden Yenişehirlioğlu, Türkiye olarak bu samimiyet testinde ilk günden bu yana aynı noktada durduklarını vurguladı.
Yenişehirlioğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İsrail'in yıllardır kuşatma altına aldığı, son olarak sistemli şekilde yok etmeye çalıştığı Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansını felç etme girişimlerine karşı uluslararası toplumu daha fazla sessiz kalmamaya davet ediyoruz. Türkiye, Ankara'da açacağı bu ajansın temsilcilik ofisiyle verilen mücadelede hem ahlaki hem kurumsal sorumluluğunu üstlenmekte bir an bile tereddüt etmeyecektir. Türkiye, sükunetin tesisi için güçlü bir irade ortaya koyarak yoğun bir diplomasi yürütüyor, bu süreçte kararlılıkla çalışmaya devam ediyor. Yardım tırlarıyla, sivil toplum kuruluşlarıyla, sağlık ekipleriyle, diplomatlarımızla, dualarımızla, kalbimizle Gazze'deyiz. Bu zulüm son buluncaya, Filistin'in her karışında barışın, adaletin ve özgürlüğün sesi yükselinceye dek orada olmaya devam edeceğiz."
Genel Kurulda, Yeni Yol Partisinin "kamu şeffaflığı", İYİ Parti'nin "turizm sektörü", DEM Parti'nin "miras paylaşımı" ve CHP'nin "doğal gaz" konularına ilişkin grup önerileri ayrı ayrı görüşüldü.
Partisinin grup önerisi üzerinde konuşan Yeni Yol Partisi Grup Başkanı Bülent Kaya, TBMM Engellilerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu başkanlığına engelli bir milletvekilinin seçilmemesini eleştirdi.
Siyasetin halkın sorunlarını çözmek için yapıldığını kaydeden Kaya, "Gelin, hakkında en ufak iddia olan her kim olursa olsun, ucu kime dokunursa dokunsun, araştıralım, TBMM bu konuda bir irade ortaya koysun, önce siyaset kurumu, sonra kamu bu yolsuzluk iddialarından arınmış olsun ve bir daha insanlar buna cesaret etmesin." diye konuştu.
CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Avrupa Konseyi Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu'nun Türkiye'yi ziyaret ettiğini belirterek, "En son 2023'te gelmişler. Şu tespitleri var: "O zamandan bu zamana hiçbir ilerleme olmadı." dedi.
Tanrıkulu'nun "Maden yasasında, milletvekillerinin büyük çıkarı var." açıklaması üzerine AK Parti Grup Başkanvekili Bahadır Yenişehirlioğlu söz aldı.
Yenişehirlioğlu, Tanrıkulu'nun bu açıklamasını esefle kınadığını belirterek, "Bu tür açıklamalar, bu tip yorumlar milletvekillerinin birbirlerine karşı güvenlerini ve saygıyı zedeleyen açıklamalardır. Buradaki bütün milletvekillerini maden yasasından menfaat elde edecekmiş gibi gösteriyor olmayı ne doğru ne sağlıklı ne de ahlaki buluyorum." ifadelerini kullandı.
AK Parti İstanbul Milletvekili Nurettin Alan, idarenin yaptığı her türlü iş ve işlemlerin yargı denetimine tabi olduğunun altını çizerek, yasayı ihlal edilen kişilerin hangi partiden olursa olsun bağımsız mahkemeler tarafından yargılanacağını dile getirdi.
Alan, 2004-2025 yılları arasında soruşturma izni verilen personelin oranının AK Parti'li belediyelerde yüzde 35,23 iken, CHP'li belediyelerde yüzde 31,75 olduğunu söyledi.
CHP belediyelerine açılan soruşturmalara bakıldığında şikayet edenlerin, tanıkların, itirafçıların hepsinin CHP'li olduğuna dikkati çeken Alan, "Beykoz Belediye Başkanı'nı şikayet eden kendi danışmanı, İzmir Büyükşehir Belediyesindeki eski başkan ve yönetimini şikayet eden yeni CHP Belediye Başkanı, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı ve ekibini şikayet eden tanıklar, itirafçıların hepsi CHP'li. Yani ne yapmak gerekiyor? Bunlar yargılanmasın mı demek istiyoruz? Siz, savcı olsanız önünüze gelen bu dosyayı nasıl kapatacaksınız?" diye konuştu.
CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, Alan'ın açıklamalarının "yalan" olduğunu savundu.
- "Ziyaretçi sıralamasında 2019'da dünya 6'ncısı Türkiye, 2024'te 4'üncü sıraya yükseldi"
Partisinin grup önerisi üzerine söz alan İYİ Parti Muğla Milletvekili Metin Ergun, turizm sektörünün derin bir krizle karşı karşıya olduğunu iddia ederek, "Yanlış ekonomi politikaları Türkiye'yi dünyanın en pahalı ülkelerinden biri haline getirmiştir. Bu kötü durum turizm sektörünü derinden etkilemektedir." sözlerini sarf etti.
AK Parti Muğla Milletvekili Kadem Mete, Türk turizminin AK Parti iktidarında dünya turizm ülkeleri sıralamasında büyük bir sıçrayış gösterdiğini belirterek, şu bilgileri verdi:
"2003-2024 yılları arasında ülkemize gelen ziyaretçi sayısı yüzde 278 oranında artarak 62,3 milyon kişiye ulaşmıştır. 2002-2024 yılları arasında turizm gelirleri yüzde 392 oranında artarak 61,1 milyar dolar seviyesine yükselmiştir. 2019 yılında ziyaretçi sıralamasında dünya 6'ncısı Türkiye, 2024 yılında ise 4'üncü sıraya kadar yükselmiştir."
Türkiye'de salgından sonra hızlı bir toparlanma sürecine girildiğini kaydeden Mete, "Turizmin altın yılı diye tabir edilen 2019 yılını 2024 rakamlarıyla kıyasladığımızda, 2024 yılında 2019 yılını da geride bırakmışızdır. Dolayısıyla 2025 yılında yeni bir rekora imza atmak için çalışmalarımız devam etmektedir." diye konuştu.
- "Miras paylarının eşitliği ilkesi geçerlidir, değiştirilmemiştir"
Partisinin grup önerisi üzerine söz alan DEM Parti Mersin Milletvekili Perihan Koca Doğan, yayımlanan bir genelgeyle miras paylaşımında eşitlik ilkesinin kaldırıldığını iddia etti.
AK Parti Zonguldak Milletvekili Saffet Bozkurt, mülkiyet hakkının Anayasa'da güvence altına alındığını ve kadınların mülkiyet hakkının korunmasının da tartışmaya dahi açık olmayan temel bir ilke olduğunu vurguladı.
Kadınların mirastan adil bir şekilde pay almasının yalnızca bir hukuk meselesi değil aynı zamanda toplumsal vicdanının da bir gereği olduğunu ifade eden Bozkurt, şöyle konuştu:
"6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nda değişiklikler yapılarak dava şartı ve ihtiyari arabuluculukla çözümlenebilecek uyuşmazlıkların kapsamı genişletilmiş, taşınmazın devrine ve taşınmaz üzerinde sınırlı ayni hak kurulmasına ilişkin uyuşmazlıklar ile taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklar arabuluculuk kapsamına alınmış olup arabuluculuk anlaşma belgesinin taraflardan birinin tapu müdürlüğünden tescil talebinde bulunabileceği düzenlenmiştir."
Arabuluculuk sürecinin bu usullerin önünü kapatmadığını, sadece dava öncesi uzlaşmaya dönük alternatif bir çözüm yolu olduğunu ifade eden Bozkurt, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Kasım 2024'te yürürlüğe giren arabuluculuk ile tapu sicil müdürlükleri arasında sağlanan entegrasyonun amacı yargının yükünü hafifletmek, mirasçılar arasındaki ihtilafları hızlı, barışçıl ve anlaşmalı yollarla çözmektir. Bu uygulama kimseyi yasal hakkından mahrum bırakmak için değil, bilakis uzun süren yıpratıcı dava süreçlerinin önüne geçmek adına devreye alınmıştır. Türk Medeni Kanunu'nda miras paylarının eşitliği ilkesi geçerlidir, değiştirilmemiştir genelgeyle Kanun baypas edilmemiştir."
- "Elektrikte birim fiyat başına Avrupa'da, doğal gazda Ukrayna'dan sonra en ucuz ülkeyiz"
CHP Ankara Milletvekili Umut Akdoğan, "Doğal gaz dünyada yüzde 32 düştü, Türkiye'de yüzde 117 arttı" başlıklı haberdeki iddiaları anlattı.
AK Parti Bolu Milletvekili Yüksel Coşkunyürek, küresel olarak yüksek enerji maliyetlerinden vatandaşların etkilenmemesi için sağlanan desteklerin sürdüğünü, elektrik faturalarının düşük kademede yüzde 56'sının, yüksek kademede yüzde 34'ünün, doğal gazda ise yüzde 44'ünün devlet tarafından karşılanmaya devam edildiğini söyledi.
Coşkunyürek, şu bilgileri paylaştı:
"Meskenlerde elektrikte birim fiyat başına Avrupa'da en ucuz, doğal gazda ise Ukrayna'dan sonra en ucuz ülke konumundayız. Meskenlerde 200 kilovat elektrik tüketiminin asgari ücret içindeki payı 2002 yılında yüzde 20 iken bugün yüzde 2,3'tür; en düşük emekli maaşı içindeki payı 2002 yılında yüzde 15 iken bugün yüzde 3'tür. Meskenlerde 100 metreküp doğal gaz tüketiminin asgari ücretteki payı 2002'de yüzde 25 iken bugün yüzde 5,7'dir; en düşük emekli maaşındaki oranı ise yüzde 19,5 iken bugün yüzde 7,5'tur. 'Doğal gaz zammı yapıldı' diye burada dile getiren arkadaşların dönüp kendi belediyelerine bakıp kendi belediyelerinin suya yüzde 3 binlere varan yaptığı zammı da burada söylemelerini istiyoruz."
Görüşmelerin ardından yapılan oylamalarda CHP, DEM Parti, İYİ Parti ve Yeni Yol Partisinin gündeme ilişkin grup önerileri kabul edilmedi.
Genel Kurulda daha sonra enerji ve maden alanlarına yönelik düzenlemeleri içeren kanun teklifinin görüşmelerine geçildi.
