Avrupa Sendikalar Konfederasyonu’nun (ETUC) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan’a mektubu

Akiko Gono

Genel Başkan

Luc Triangle

Genel Sekreter

Prof. Dr. Vedat Işıkhan

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı

Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

Mektubun Orjinali için: 20250728 – ITUC protest letter re KESK CBA negotiations

Toplu İş Sözleşmesi müzakerelerinin başlama tarihinin tek taraflı ve keyfi bir biçimde değiştirilmesi

Sayın Bakan,

Size bu mektubu 169 ülkede Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) dahil üye konfederasyonuyla 191 milyon işçiyi temsil eden Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) adına yazıyorum.

Türkiye’deki sendikal haklara ilişkin genel ortamdan derin kaygı duyuyoruz. ITUC Küresel Haklar Endeksi Türkiye’i (hakların güvence altında olmadığı) 5 kategoride değerlendiriyor. Bu bakımdan, Çalışma Bakanlığının tek taraflı bir kararla 8. Dönem Toplu İş Sözleşmesi (TİS) pazarlığının başlama tarihini öne çekme kararını dayatmasını kaygıyla not ediyoruz.

Sebebi ne olursa olsun, toplu sözleşme pazarlıkların iyi niyetli gerçekleştirilmesi ve pazarlığa katılan tarafların eşitliği prensibi gereği üzerinde mutabık kalınan pazarlık tarihinin ertelenmesi veya değiştirilmesi ile ilgili her türlü kararın sosyal taraflarla istişare ile alınması gerekmektedir. Pazarlık tarihlerinin tek taraflı değiştirilmesi aynı zamanda pazarlık sürecinin esasına da zayıflatma eğiliminde olur. Bu nedenle, toplu iş sözleşmesinin usulüne uygun bildirim ve istişaresine aykırı uygulamalar böylesi sözleşmelerin niteliğine zarar vermekte ve dolayısıyla Türkiye’nin ILO 98 Nolu Örgütlenme ve Toplu Sözleşme Hakkı  Sözleşmesi kapsamındaki yükümlülüklerine aykırıdır. Bu bakımdan, Bakanlığınızın pazarlıkların 1 Ağustos yerine 28 Temmuz Pazartesi başlayacağını duyurmasının, anladığımız kadarıyla, 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na aykırılık teşkil ediyor.

  1. Dönem TİS 4 milyon kamu emekçisi ve 2 milyon kamu emeklisinin ücretini etkileyecektir. Bu nedenle, usule ilişkin kesinlik her iki tarafın pazarlığın içeriğine de etkili bir biçimde hazırlanmasına ve de en önemli mesele olan işçilerine yararına bir anlaşmaya imkan sunuyor.

Bakanlığınızı toplu iş sözleşmesi pazarlıklarını hukuken başlaması gereken 1 Ağustos’a alma hususunu yeniden değerlendirmeye davet ediyoruz.

Saygılarımızla,

Luc Triangle

Prof. Dr. Vedat Işıkhan

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı

 [e-posta yoluyla gönderilmiştir]

Avrupa Sendikalar Konfederasyonu’nun (ETUC) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan’a mektubu:

*Mektubun Orjinaline ulaşmak için:20250728_ ETUC Letter to Prof Dr Vedat Işıkhan – Minister of Labour and Social Security

Sayın Bakan Vedat Işıkhan,

Çalışma Bakanlığının kamu emekçisi ve emeklisi 6 milyon kişiyi etkileyecec ve 2026-2027 yıllarını kapsayan 8. Dönem TİS görüşmelerininin başlangıç tarihini tek taraflı olarak değiştirdiğini öğrendiğimizde şok olduk. Bakanlığın bu keyfi kararı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu ihlal etmektedir.

ETUC’un Türkiye’den kamu alanındaki tek üyesi olan Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’ndan (KESK) edindiği bilgilere göre, Çalışma Bakanlığı herhangi bir istişare olmaksızın başlama tarihini değiştirmiştir. Kapsayıcı olması için değiştirilmesi gereken mevcut TİS yapısının etkili olmadığı yönünde hali hazırda ETUC açıklamaları ve ILO raporları bulunmaktadır.

Bu kaygılar henüz giderilmemişken, başlama tarihinin tek taraflı olarak değiştirilmesi TİS görüşmelerine zarar vermektedir.

ETUC ve KESK dahil bünyesindeki tüm sendikalar adil bir ücret, eşitsizliğin azaltılması için yoksullukla mücadele kampanyaları yürütmektedir. İşçiler, kamu emekçileri ve aileleri için yeterli bir minimum ücret talep ediyoruz. Toplu iş sözleşmesi güvencesinde olan bu ücret işçilere, kamu emekçilerine ve ailelerine ekonomik ve sosyal bakımdan insan onuruna yakışır bir biçimde yaşama imkanı vermelidir. Ücret artışları en az enflasyonu karşılayacak bir ücret olmalıdır ki bu enflasyon oranı Türkiye’de 2024’te %60,90 olmuştur.

Sayın Bakan, 41 Avrupa ülkesindeki 93 üye sendikasıyla 45 milyon işçiyi temsil eden Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) adına sizi ILO Temel Sözleşmelerine bilhassa da Türkiye’nin 1993 yılında onayladığı 87 Nolu  Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının Korunması Sözleşmesi ve 1952 yılında onayladığı 98 Nolu Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı Sözleşmesi’nin bir bütün olarak uygulanmasını güvence altına almaya çağırıyoruz.

Yanıtınız için şimdiden teşekkürler,

Esther Lyhnch

Genel Sekreter

Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC)